Habár Clarence Seedorf eddig két mérkőzésen van túl a Milan kispadján, egyértelműen láthatóak bizonyos jelek, amelyekre érdemes felfigyelni. Ezeket próbálom összegyűjteni és elsősorban azért merem ezt megtenni, mert biztos vagyok benne, hogy hasonló problémákat vesznek észre Seedorfék is. Megoldás nyilván létezik, az együtt eltöltött idő sok mindenen segíthet, de nem kis feladatot vett a nyakába a holland legenda, amikor elvállalta az edzősködést. Valószínűleg számolt is ezzel.
Kezdjük ott, hogy milyen csapatot kellett átvennie Seedorfnak. A csapat mindösszesen 22 pontot gyűjtött 19 forduló alatt, ami mindenképpen csalódás. Idén egymás után két bajnokin nem sikerült nyerni, összességében is csupán ötször. (Illetve Seedorf bemutatkozó meccsével már hatot.) Hét döntetlenünk mellett pedig hét vereség is társult az eredményekhez. A statisztikák szinte minden téren jelzik, hogy micsoda összeomlás jött a Milannál. A 19 forduló során 31 gólt lőttünk (a Juventus 46-ot), és 30-at kaptunk (a Roma 10-et.) Egészen meghökkentő lemaradásban volt a csapat minden tekintetben az elittől. Pontok tekintetében ez úgy mutatkozott meg, hogy az első hellyel szemben 30 pontos hátrányunk volt, az utolsó Bajnokok Ligája helyezést érő harmadik helytől 18, míg az utolsó európai kupaszereplést érő pozíciótól 10 pont választott el minket. A válság tehát igen mély és még ma is az. Az egyik alapvető probléma Allegri taktikájával az volt, hogy a védekezés címén nagyon sok defenzív játékos volt a kezdőben, ehhez mérten viszont a hátsó alakzat gyengén teljesített. Ugyanakkor pontosan ezen apropó okán a támadósor sem tudott kellőképpen hatékonyan teljesíteni.
Az új edző egyik alapvető változása pontosan ebben rejlik. Ha nem tudunk annyi védekező szellemű játékost pályára küldeni, hogy ezáltal elkerüljük a kapott gólokat, akkor fordítani kell a logikán és annyi támadóval felállni amennyivel képesek vagyunk többet lőni, mint amennyit kapunk. Nem túlzottan olaszos felfogás, de annyiban mindenképpen okos döntés, hogy komoly változásra van szükség, és igazából a kerethez talán jobban is illik egy olyan felállás amiben sok támadó játszik. El Shaarawy, Saponara, Honda, Kaká, Robinho, Balotelli, Pazzini felhozatal mellett talán luxusnak tűnik legalább hármat padoztatni közülük, még akkor is ha a sérülések miatt per pillanat nem nagyon tud gondolkozni az edző azon, hogy kiknek kellene játszaniuk a támadósorban. Seedorf a 4-2-3-1-es felállás mellett tette le a voksát, nyilván figyelembe véve a keretben játszó támadók mennyiségét. Ennek a rendszernek egyik nagy előnye, hogy rengeteg stílust lehet hozzákapcsolni. Lehet domináns, mint a Heynckes-féle Bayern, lehet rendkívül defenzív, mint Mourinho csapatai, illetve az is egy lehetőség, hogy a mérkőzés bizonyos szakaszaiban a kontrákra való berendezkedést, illetve a dominanciát folyamatosan változtassák a mérkőzés különböző szakaszaiban, ahogyan azt a mostani Arsenal is teszi. Ebben a rendszerben nagyon fontos, hogy a csapat összes tagja védekezzen – nem kivétel ez alól a center sem – tekintve, hogy viszonylag kevés védekező felfogású játékos van a pályán. Ez persze nem jelenti azt, hogy különösebben érteniük is kell a védekezéshez. Az is elegendő lehet ha pusztán lezárják a területet és hagyják, hogy a középső kettős munkálkodjon ezen a téren. Ez a kettős egyébként kulcsfontosságú ahhoz, hogy hatékony legyen a rendszer. Egyikőjük egy vérbeli védekező középpályás, kiváló szerelési képességekkel. Tekintve azonban, hogy kritikus posztról van szó, azaz minden hibának jelentősége van átlagon felüli passzolási képesség is szükséges. A másik játékos rendszerint egy mélységi irányító, akinek a csapat mozgatása a feladata. A kontráknál és a felépített támadásoknál, a labdatartásban is kiemelkedő szerepe van. Ehhez a poszthoz tehát szükséges a térlátás és az előzőekhez hasonlóan erős passzolási képesség. Ugyanakkor utóbbi játékosnak is értenie kell a védekezéshez. Ennek a két játékosnak tehát taktikailag is nagyon magas nívót kell képviselnie, ellenkező esetben a rendszer nem lehet működőképes. Bizonyos esetekben ugyanakkor az is előfordul, hogy két szűrővel játsszák be ezeket a posztokat is, de ebben az esetben is nekik kell felépíteni a támadásokat, tehát bizonyos szintű szervezési képességekkel is kell bírniuk. A 4-2-3-1 másik jellegzetessége a széljáték, ami kettős funkcióval bír. Egyfelől a kontráknál széleken legkönnyebb áttörni az ellenfél védelmét, másfelől pedig egy betömörülő ellenfelet is szélen lehet leginkább átjátszani, ez különösen igaz Olaszországban ahol a hagyományosnak tekinthető rendszerek (4-3-1-2, 4-3-2-1, 3-5-2) a középső védekezésre helyezik leginkább a hangsúlyt, ennek megfelelően ott szinte átjátszhatatlanok. A támadások építésében szintén kihagyhatatlan egy támadó középpályás, akinek van érzéke az utolsó passzokhoz vagy a góllövéshez. A 4-2-3-1-ben rengeteg gólra van szükség a szélsőktől és a támadó középpályástól, mivel az egy szem ék egyedül képtelen annyi gólt szerezni, amennyire a csapatnak szüksége lenne. Ebben a tekintetben leginkább a szélsőkre lehet számítani, különösen azokra, akik a lövésiránynak sokkal kedvezőbb módon az ügyesebb lábukkal ellenkező oldalon helyezkednek el. Őket hívják inverted wingernek, vagy ahogyan magyarra fordították tükörszélsőknek. A tükörszélsők többnyire a befejezésekben vesznek részt, legklasszikusabb példa Cristiano Ronaldo vagy Arjen Robben. Utóbbinak gyakorlatilag védjegye volt (és hosszú ideig képtelenek voltak a védők levédekezni), a befelé cselezés után a hosszúba ellőtt labda. Manapság egy ilyesfajta taktikai húzás sokkal kevésbé meglepő, de hatékonysága egyelőre nem csökkent. Nem esett még szó a center játékáról, pedig alapvetően kulcsfontosságú a támadások felépítésében. A centernek folyamatosan együtt kell élnie a játékkal, hiszen a mélységi irányító jó eséllyel őt fogja keresni egy ívelés során, ami rengeteg kontránál kulcsfontosságú lehet. Ugyanakkor ha nem is a centert célozzák meg, a támadásoknál a mozgásával mindenképpen a helyzet kialakulását kell elősegítenie. Üres területekre kell mozognia, gyorsan dönteni a passzokról. Azokból a csatárokból lehet a legideálisabb jelölt egy ilyen rendszerbe, akik rendelkeznek annyi játékintelligenciával, hogy képesek legyenek felmérni pillanatok alatt a leggyorsabban, hogy melyik játékos megjátszásával vihető végig a kontratámadás. Ennek során irányítói erényeket is csillogtatni kell. A felállt védelem elenni játékban viszont klasszikus centererényeket is csillogtatni kell, gondolok itt például a pontos befejezésekre, a fejjátékra vagy a védőkkel való birkózásra.
Ez tehát Seedorf terve is a Milannal, de az már az első két mérkőzés alapján is teljesen világos, hogy nem lesz könnyű dolga. A fentebbi hosszabb kifejtés közben végig azokra a játékosokra gondoltam, akik esetleg szóba jöhetnek a különböző posztokra. Sajnos viszonylag kevés olyan akadt, akikre teljesen nyugodtan bólintani tudtam volna. A védelem előtti posztra egyelőre egyértelműen a De Jong-Montolivo kettős a legalkalmasabb, mögöttük pedig Cristante következik a sorban. Ami az irányítói képességeket illeti, nem tartom kizártnak, hogy a fiatal olasz mindenki másnál jobb, de sajnos ezen a poszton felnőtt szinten még nem láthattuk, így ezt erős lenne kijelenteni. Nagyon nagy kár, hogy a kupamérkőzésen nem állt rendelkezésre, mert az elég sok mindent tisztázott volna. Szélsők területén akár jól is állhatnánk, hiszen El Shaarawy tökéletes tükörszélsőnek és összességében Honda/Kaká is alkalmas lehet a másik oldalra. Viszonylag sok csapatnál alkalmaznak szélen is irányítót, ami elsősorban a domináns stílusra jellemző. Mögöttük azonban viszonylag kevés lehetőség van, kiváltképp akkor ha a kezdőbe keresünk embert. Nem véletlen, hogy felmerült a Hellas Verona argentin szélsője, Iturbe, aki újabban remek formában játszik. Az is nagy kérdés, hogy Balotelli meg tud-e – pontosabban meg akar-e – felelni a taktikai elvárásoknak, mert nélküle igen nehéz lesz hatékony rendszerré formálni a 4-2-3-1-et. Nézzük a tanulságokat az eddigi meccsekből.
Alapvetően két teljesen más stílusú Milant láthattunk pályára lépni. A Verona ellen az első percektől fogva domináltuk a találkozót, folyamatosan nyomás alá próbáltuk helyezni az ellenfelet. Ez különösen addig bizonyult nagyon hatékonynak, amíg erővel is bírta a csapat, mihelyst enyhült a szorítás több területe lett az ellenfélnek és jöttek a szokásos – elsősorban visszarendeződésből fakadó – hiányosságok, amik már veszélyessé tették a Verona ellentámadásait. Hozzátéve, hogy Mandorlini eleve olyan taktikával lépett pályára, ami a domináns játékunknak teret engedett, mélyen védekeztek és a letámadásnak nem sok jelét mutatták. Ezzel pedig lehetővé tették, hogy a támadó harmadban passzolgassunk, nem is keveset, hiszen 242 sikeres passzt sikerült itt bemutatni. Ugyanakkor feltűnő volt, hogy már-már kézilabdameccseken látott labdajáratásunkból nem igazán alakultak ki helyzetek. Ennek oka főként abban rejlett, hogy semmilyen értelemben nem volt széljátékunk. viszont az esetleg szélen kialakítható területeket nem használtuk ki. Lássuk ezt ábrán is.
Forrás: whoscored.com
Látható, hogy igazából egyik szélét sem sikerült kihasználni a középpályának. De Sciglio és Emanuelson előtt ugyan megnyílhatott volna a terület, de utóbbinak nagyon kellett figyelnie hátul is, mivel a Verona támadásainak 40%-a az ő oldaláról érkezett, másfelől azért nem is okos dolog egy széljátékra építő játékrendszertől elvárni, hogy a szélső védők oldják meg a feladat nehezét. A visszarendeződést is nehezebbé teszi ez a fajta megoldás, hiszen a széleken semmi nyomást nem tud gyakorolni a támadó az ellenfél kontráját vezető játékosra, aki így lendületből fordulhat a védőkre. Ezt bizony nem sikerült megfelelően kezelni, így például Iturbe is rengeteg gondot okozott. A védekezés a mérkőzés bizonyos szakaszaiban komoly fejtörést jelenthetett Seedorfnak, mivel nem valósult meg jóformán semmi abból, hogy mindenkinek védekeznie kell. A széleket nem zárták le a támadók és a visszazáró játékosok sem értek vissza mindig. Ennek az Udinese ellen komolyabban meg is lett a böjtje, de erről kicsit később. A Verona ellen két dolog miatt sikerült levédekezni őket. Először is rengeteget volt nálunk a labda, így alig-alig tudtak támadásokat vezetni. Másodszor pedig azért mert a gyengén visszalépő támadók ellenére is elég jól működtek a szűrők.
A középső kettősünket mindenképpen ki kell emelni. Mind a ketten nagyon magas százalékkal passzoltak, kulcspasszokat is kiosztottak (ez egyébként az összes támadóra jellemző) és Montolivo kifejezetten jó statisztikákat hozott a védekezésben is. (8 szerelés.) Egyértelműen sikerült megteremteniük a labdabirtoklás alapját képező biztonságot. Pozitívumként említhető még, hogy a támadók rengetegszer váltogatták a helyüket, ami később még hasznos lehet.
Guidolin nyilván látta a Hellas Verona elleni meccsünket, így szembesült a csapat gyenge pontjával, ami „meglepő” módon a védekezés. A taktikáját segítette, hogy ezúttal a középpályás kettős szerepkörére nem is volt igazán jó alternatíva De Jong mellé, hiszen Montolivo nem került be a keretbe, Cristante és Poli pedig az utolsó pillanatban dőltek ki. Pech, és ez alapjaiban változtatta meg a játékot. A támadások felépítésében, Poli és Cristante is nagyobb segítség lehetett volna, és Nocerino a jelenlegi formájában ezt a védekezéssel sem tudta kompenzálni. A vereség azonban nem ennek tudható be. Sokkal inkább annak, hogy a csapatszinten bemutatott védekezés még a Hellas Verona elleni meccset is alulmúlta. Kaká és Robinho kifejezetten erőtlennek, fáradtnak tűnt, Balotelli főként a szögletekhez ért vissza (igaz itt nagyon hasznos volt), míg Birsa hiába zárt vissza ez önmagában kevésnek bizonyult. Így nem csoda, hogy az Udinese 4(!) sikeres kontrát vezetett ellenünk (értsd: gólhelyzet alakult ki a végén), amiből ráadásul törvényszerűen még gólt is szereztek. A középpályán a rendkívül taktikusan futballozó Udinese tökéletes kontrollt tudott gyakorolni, a támadásinkat más a csírájában sikerült elhárítani – például kevésbé engedték kibontakozni a két szűrőt – ami által sokkal nehezebb lett a támadásépítés. Így nem alakult ki az a nyugodt passzolgatás, illetve nem azon a területen ahol Seedorf azt szerette volna. Emiatt lehetséges, hogy egyetlen épkézláb támadást tudott csak vezetni egy támadó felfogású csapat, ellenben az ellenfél számos akciójával. Valószínű azonban, hogy rengeteg tanulság van ezekben a meccsekben az újdonsült edző számára is. Ez pedig talán az igazolásokra is kihatással lehet. Seedorfnak mindenképpen meg kell találnia az egyensúlyt a támadások és a védekezés között, és itt nem feltétlenül a pályára küldött támadók és védekező játékosok arányáról van szó, sokkal inkább arról, hogy a Verona ellen látott dominanciát nem könnyű minden mérkőzésen fenntartani, különösen akkor ha ennyire középre irányítjuk a játékot. Az Udinese elleni mérkőzés tanulsága pedig az, hogy mindenkinek be kell vállalnia a védekező feladatokat is, ellenkező esetben képtelenség elkerülni a gólokat. Ehhez viszont már igazolásokra is szükség lehet, mert a támadóink jelentős részének nem erőssége a védekezés.
2 hozzászólás
Köszönjük ezt a kimerítő és elgondolkodtató elemzést! Azt gondolom, sok igazság van abban amit írtál. Szerintem is kellene még néhány, ehhez a játékrendszerhez alkalmas (megfelelő játékintelligenciával rendelkező) játékost igazolnunk. Bízzunk benne, hogy See és a vezetőség is olvassa az írásodat! 🙂
Köszönjük igen! Nagyszerűen kielemezted,és jó meglátásokkal egészítetted ki. Seedorf által választott felállás szerintem tökéletes! Ha a játékosok kellően elsajátítják,kevés csapat tud majd fogást venni rajtunk! Természetesen ehhez jó pár poszton erősödni/erősíteni kell majd! Bízom az újdonsült edzőnk képességeiben,és a játékosainkban is! Remélem sokkal-sokkal kevesebb sérült játékossal kell majd számolnunk a jövőben,és ezáltal megfelelően tudja majd rotálni a keretet See.
Szorítok nagyon! 🙂
Harjá Mester! FORZA MILAN!!